Waarom laat je je zo makkelijk in de maling nemen door Black Friday trucjes?
Hoe combineer je duurzaam met Black Friday? Het simpele antwoord: Niet.
Black Friday, ook wel Cyber Friday genoemd, speelt enkel in op hebzucht, op mensen aanzetten tot kopen, kopen, kopen. Aanbieders willen je laten denken dat je gek bent als je product X niet koopt, en daarvoor nemen ze ruim en geraffineerd de tijd. We leven midden november en het is al ruim een week bezig: Black Friday e-mails en Black Friday advertenties. Kortom: Black Friday Spam. Alles opdat je overmorgen, vrijdag 25 november helemaal losgaat op ‘de beste koop van je leven’. Liefst 10 keer. Newsflash:
We gingen het beter doen. Toch?
Één van de lichtpuntjes van Covid leek bewustwording om ‘de dingen beter te doen’. We gingen het dichter bij huis zoeken, beseften dat het om de kleine dingen gaat, om vriendschap en familie en om samen delen. Er waren wachtlijsten voor moestuinen en ‘tweede kans kleding’ werd hipper dan ooit. Kortom, duurzaamheid ging eindelijk een belangrijke rol spelen.
Ondertussen zijn we 1.000 dagen verder en lijkt de epidemie verdwenen. Wat ook verdwenen lijkt, is dat gevoel van saamhorigheid en waardering van kwaliteit boven kwantiteit.
Ik kan daar hélemaal niks mee. En je mag van me aannemen dat mijn vrienden weten dat dit niks te maken heeft met een hekel hebben aan shoppen en geld uitgeven, want echt, ik ben expert in beide. Dus je zou denken dat ik elk jaar helemaal hippie-de-peppie word van Black Friday. Het tegendeel is waar: het enige wat ik ervan krijg, is jeuk.
Het zijn net pepernoten
Al die commercials zijn ook net zo irritant als pepernoten: ze komen elk jaar vroeger. Maar waar pepernoten ernstig verleidelijk kunnen zijn, hangt Black Friday me van tevoren al de neus uit. Zogenaamd het ene buitenkansje na het andere. Nu shop ik echt graag maar Black Friday is gewoon nep. En dat zou nog niet zo erg zijn als mensen zich dat bewust waren, maar nee, mensen gaan er als een stel hersenloze idioten op af.
Van puber tot bejaarde
Elk jaar zie ik mensen op t.v. die als holbewoners over elkaar heen buitelen om een bepaalde doos mee te kunnen grissen. Ze zijn letterlijk aan het touwtrekken, maar met een jas als buit. Het lijkt wel alsof er alleen nog maar reptielenbreinen regeren: puur primaire reacties. En niet alleen door mensen bij wie je aan het uiterlijk iets zou kunnen afleiden, zoals pubers en jonge volwassenen die vechten om een bepaalde sneaker. Nee hoor, ook ‘keurige dames met permanentjes’, alleen vechten die dan om een servies met bloemetjes. Of gewoon een paar leuke jonge vrouwen. Tót ze allebei dat ene specifieke rode truitje willen hebben. Ik hoop dan heel hard dat ’t kreng kapot scheurt. Hebben ze allebei niks.
Grondige voorbereiding
Mensen hebben echt complete strategieën en bereiden zich beter voor op Black Friday dan de gemiddelde hardloper zich op de New York marathon voorbereidt. Sportkleding die makkelijk zit, gymschoenen, en, de meest afgrijselijke: zo’n eng heuptasje met daarin geld, sleutels en portemonnee, want ja, je moet wel je handen vrij hebben en wilt ook niet het risico lopen dat je tas van je schouders glijdt tijdens het serviesworstelen. Voor je het weet, let je even niet op en gaat je concurrente ermee vandoor.
Goedkoop scoren
Begrijp me niet verkeerd, ik hou van mooie spullen en bovendien hebben we als motto dat we graag helpen om de economie een beetje uit het slop te trekken. Dus, zoals ik al zei: het ligt niet aan mijn ‘spending’. Maar de akelige karaktertrekken die ik hier naar boven zie komen? Báh!
‘Ik wil het, ik wil het, ik wil het!’
Wat ik er ook niet aan begrijp, is dat mensen echt op zoék gaan naar iets om te kopen. Ze hebben niks nodig, ze hebben niet eens een speciale wens, of een diepgeworteld verlangen naar een speciaal iets waar ze al maandenlang ‘s nachts wakker van liggen. Welnee, ze willen alleen maar goedkoop scoren.
Kopen met zoveel mogelijk korting, terwijl veel aanbiedingen lang niet zo mooi zijn als de retail je graag wil doen geloven. Ze zijn vaak dus ook nog ‘een beetje dom’.
Gelukkig zijn er ook merken die het anders doen
Zelf ben ik nogal van het wandelen en nu mijn zomerkleding plaatsmaakt voor de betere outdoorkleding, grijp ik weer terug op Ortovox
En dat is niet alleen omdat ze function & fashion weten te combineren met colourblocking, ritsen en hippe details. Nee, dit outdoormerk is the best of the best: duurzaamheid en bescherming van mens én dier zijn tot in de kern van dit bedrijf geworteld. Is het goedkoop? Zeker niet. Daarom doe je ook met gemak 10 jaar met een jas, en dát is duurzaamheid: minder kopen. Een andere reden dat ik fan ben, is dat zij zich openlijk uitspreken tégen Black Friday. Die dag is Ortovox namelijk gesloten en vind je de Ortovox-ers in parken en bossen waar ze plastic en andere rommel opruimen.
In Nederland doet Dille & Kamille hetzelfde. Door Black Friday om te dopen in Green Friday en zowel de stenen als online winkels te sluiten.
De medewerkers doen die dag vrijwilligerswerk voor de natuur.
Onthou dit: jij als klant bepaalt uiteindelijk het aanbod (!)
Zolang we ons gek laten maken door kortingen en ‘meer meer meer’, blijft dit akelige fenomeen bestaan. Want akelig ís het. Natuurlijk, als je (af-)wasmachine kapot is, en je moest toch al een nieuwe kopen, doe dat vooral. Maar als het niet hoeft, als je niks nodig hebt, maak dan het mooie gebaar om vrijdag 25 november even over te slaan. Geef ‘ns niks onnodigs uit.
Met je uitgaven, je keuze voor bepaalde merken en winkels, breng je elke keer opnieuw je stem uit. Je laat zien waar je voor staat. En hoe meer mensen dat doet, hoe groter die impact wordt.
